6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na tabi olan işyerlerinde, çalışanlar işyerinin tehlike sınıfına göre eğitimler almak zorundadır. Bu içerikte çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini inceliyoruz.

Az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan kişiler, kanunda belirtilen süreler dahilinde düzenli aralıklarla eğitim almak zorundadır. İşverenler ise çalışanların İSG eğitimlerinin verilmesini sağlamakla yükümlüdür. İşe başlama eğitimi ve temel eğitim olarak yapılan bu eğitimlerin esaslarına bir bakalım.

Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi

İSG eğitim konularını içeren işe başlama ve temel eğitim programları, işveren tarafından çalışanlara en kısa sürede verilmesi sağlanmalıdır. Çalışanlar fiilen işe başlamadan önce işe başlama eğitimini işveren tarafından ya da işveren tarafından görevlendirilen bilgili ve deneyimli çalışanlar tarafından verilmelidir.

İşe başlama eğitimi her çalışan için en az 2 saat olarak düzenlenmekte olup, bu süreler temel eğitim sürelerinden sayılmamaktadır. Çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanlarının değişmesi ya da yeni teknolojilerin kullanılmaya başlaması durumlarında da ortaya çıkabilecek riskler konusunda eğitimler ayrıca verilmektedir. Ayrıca, herhangi bir sebepten 6 aydan fazla süre ile işten uzak kalanlara, tekrar işe başlamadan önce de bilgi yenileme eğitimi verilmelidir.

İSG eğitimleri;

Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde: Yılda en az 1 defa

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde: İki yılda en az 1 defa

Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde: Üç yılda en az 1 defa

Tekrarlanmaktadır.

İSG Eğitim Süreleri

İşin devam ettiği süre boyunca, çalışanlara verilecek temel eğitimler düzenli aralıklarla devam etmek koşuluyla;

Çok tehlikeli işyerlerinde: en az 16 saat

Tehlikeli işyerlerinde: en az 12 saat

Az tehlikeli işyerlerinde: en az 8 saat

Olacak şekilde her çalışana verilmelidir.

Düzenlenen eğitimler (işe başlama, temel eğitim, bilgi yenileme eğitimi vb.) belgelendirilerek çalışanların özlük dosyalarında muhafaza edilmelidir. Çalışanın talep etmesi durumunda ikinci nüsha düzenlenerek çalışana verilebilir. Hazırlanan eğitim katılım tutanaklarında eğitimin düzenlendiği tarih ve yer, katılımcıların adı-soyadı ve imzası, eğiticinin adı-soyadı ve imzası, eğitimin konusu ve süresi yer almalıdır.

İSG Eğitim Konuları

1. Genel Konular
2. a) Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler
   b) Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları
   c) İşyeri temizliği ve düzeni
   d) İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar
3. Sağlık
4. a) Meslek hastalıklarının sebepleri
   b) Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması
   c) Biyolojik ve psikososyal risk etmenleri
   d) İlkyardım
   e) Tütün ürünlerinin zararları ve pasif etkilenim
5. Teknik
6. b) Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri
   c) Elle kaldırma ve taşıma
   d) Parlama, parlatma, yangın ve yangından korunma
   e) İş ekipmanlarının güvenli kullanımı
   f) Ekranlı araçlarla çalışma
   g) Elektrik, elektrik tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
   h) İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri ile tekniklerinin uygulanması
   i) Güvenlik ve sağlık işaretleri
   j) Kişisel koruyucu donanım kullanımı
   k) İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü
   l) Tahliye ve kurtarma
7. Diğer Konular

Bu başlık altındaki eğitimler, çalışanların yaptığı işe göre düzenlenmektedir. Yüksekte çalışma, kapalı ortamda çalışma, radyasyon riskli ortamlarda çalışma, özel risk taşıyan elemanlar ile çalışma, kaynak ile çalışma, kanserojen maddelerin yol açtığı sağlık riskleri vb.