6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre işyerlerinde İSG ile ilgili çalışmalarda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışan temsilcisi nedir? İnceliyoruz.
Çalışan Temsilcisi Nedir?
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 20. Maddesine göre kamu kurumları da dahil olmak üzere, her işyerinde çalışan temsilcisi görevlendirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Çalışan temsilcisi, çalışanlar arasında yapılacak seçimle belirlenmekte olup, belirlenemediği durumlarda atama yoluyla da seçilebilmektedir.
İşyerlerinde Çalışan Temsilcisi Sayısı Kaç Olmalıdır?
Çalışan temsilcisi, işyerlerindeki toplam çalışan sayısına göre belirlenmektedir. Buna göre çalışan sayısı;
- 2 ile 50 arasında çalışan varsa: 1
- 51 ile arasında çalışan varsa: 2
- 101 ile 500 arasında çalışan varsa: 3
- 501 ile 1000 arasında çalışan varsa: 4
- 1001 ile 2000 arasında çalışan varsa: 5
- 2001 ve üzerinde çalışan varsa 6 çalışan temsilcisi seçilir
Çalışan Temsilcisi Nasıl Belirlenir?
Eğer işyerinde yetkili sendika bulunmuyorsa; çalışanlar arasında yapılacak seçim ile birlikte gizli oy kullanılır. Çalışanların en az yarısından bir fazlası oylamaya katılır ve en çok oy alan aday veya adaylar çalışan temsilcisi ilan edilir.
Eğer işyerinde yetkili sendika bulunuyorsa; eğer tek bir yetkili sendika bulunuyorsa işyeri sendika temsilcileri çalışan temsilcisi olarak görevlendirilir. Farklı statü hukukuna tabi (memur, sözleşmeli personel, işçi) birden fazla sendika bulunmuyorsa ve 1 çalışan temsilcisi görevlendirilecekse (çalışan sayısı 2-50 arasında ise) en çok üyeye sahip yetkili sendika temsilcisi çalışan temsilcisi olarak atanır.
Çalışan sayısına göre birden fazla çalışan temsilcisi görevlendirilecekse aşağıdaki formül kullanılır;
A: İşçi statüsünde çalışanların sayısı
B: Toplam çalışan sayısı
C: Görevlendirilecek çalışan temsilcisi sayısı
Çalışan Temsilcisi Sayısı= (A/B)*C olarak hesaplanır.
A: Memur statüsünde çalışanların sayısı
B: Toplam çalışan sayısı
C: Görevlendirilecek çalışan temsilcisi sayısı
Çalışan Temsilcisi Sayısı= (A/B)*C olarak hesaplanır.
Çalışan Temsilcisinin Nitelikleri Nelerdir?
Bir çalışanın çalışan temsilcisi olabilmesi için aşağıdaki niteliklere sahip olması zorunludur:
a) İşyerinin tam süreli daimi çalışanı olması,
b) En az 3 yıllık iş deneyiminin bulunması,
c) En az ortaokul düzeyinde öğrenim görmüş olması.
Belirli süreli veya geçici işlerde (a) ve (b) bentleri, işyerinde 3 yıllık iş deneyimi bulunmayan çalışan veya aday bulunmaması halinde (b) bendi, çalışanlar veya adaylar arasında yeterli eğitim düzeyine sahip kişi bulunmaması halinde (c) bendi hükümleri uygulanmaz.
Yetkili sendika temsilcisinin çalışan temsilcisi olarak görev yapması halinde birinci fıkrada sayılan nitelikler aranmaz.
Çalışan Temsilcisinin Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
- Çalışan temsilcileri, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkilidir.
- Görevini yürütmesi nedeniyle çalışan temsilcisinin hakları kısıtlanamaz.
- Görevi gereği işyerinin veya işyerinin mesleki sırları ile gördüğü, öğrendiği hususları ve çalışanlara ait özel bilgileri gizli tutmakla yükümlüdür.
Daha fazla bilgi için: İş Sağlığı Ve Güvenliği İle İlgili Çalışan Temsilcisinin Nitelikleri Ve Seçilme Usul Ve Esaslarına İlişkin Tebliğ
İş Güvenliği Uzmanlarının Görevleri Nelerdir?
